साहित्याची समीक्षा माहिती साहित्याचे संशोधन
साहित्याची समीक्षा साहित्याची समीक्षा म्हणजे साहित्याचे संशोधन नव्हे. साहित्याची समीक्षा ज्या साहित्यशास्त्रीय विचारानुसार होते, ते साहित्यविचार म्हणजे सुध्दा साहित्याचे संशोधन नव्हे. परंतु समीक्षा आणि साहित्यविचार ह्या दोन्ही गोष्टी साहित्यसंशोधनासाठी आवश्यक असतात. साहित्याचे समीक्षाशास्त्र व साहित्यशास्त्र या दोन्हींमधील बारकावे, त्यातील संज्ञा व संकल्पना माहीत नसतील, अवगत नसतील तर साहित्याच्या संशोधनात अडथळे येऊ शकतात. पुन्हा पुन्हा त्या गोष्टी पाहून घ्याव्या लागतात. मग संशोधन अवघड होते. समीक्षा, वाड्मयेतिहास आणि संशोधन ह्या परस्परांना पूरक ठरतात आणि परस्परांचलंबीही ठरतात. सम+इक्ष समीक्षा, अशा प्रकारे समीक्षा या शब्दाची व्युत्पत्ती किंवा फोड सांगता येते. साहित्याकडे सर्व बाजूंनी पाहणे, (इक्षण पाहणे) असे असले तरी समीक्षा व्यक्तिसापेक्ष असते. कारण आस्वादनाला समीक्षेत महत्त्वाचे स्थान असते. आस्वादन तथ्यांनुसार होत असते, आस्वाद साहित्याच्या आकलनाला मदत करीत असते. त्यामुळे आकलन बेगवेगळ्या दृष्टींनी घडते. उदारहणार्थ, समाजशास्त्रीय समीक्षादृष्टी, मानसशास्त्रीय समीक्षादृष्टी, स्त्रीवादी सम
