Think Work VM Knowledge

 आंतर्विद्याशाखीय अभ्यास अन्य अभ्यास शाखा मानवाच्या जाणीवकक्षा सतत विस्तारत, बाढत आहेत. या साऱ्यांचा साहित्यवर परिणाम होणे अपरिहार्य आहे, कारण मानवी मन अनेक गोष्टींतून शक्यता अजमावत असते. साहित्यावर आणि संशोधनावर विस्तारलेल्या ज्ञानशाखांचा प्रभाव होणे साहजिकच आहे. विशेषतः संशोधनात साहित्येत ज्ञानशाखांचा आधार घेणे आज आवश्यक झाले आहे. इतर ज्ञानशाखेची तुलना करून प्रभावक्षेत्र दाखविले जाते. साहित्याचे मानसशास्त्र, तत्त्वज्ञान, राज्यशास्त्र, अर्थशास्त्र, सामाजिक शाख, लोकसाहित्य इत्यादी मानव्यविद्या शाखांशी संबंध असतो. हे संबंध कशाप्रकारचे आहेत, त्यांचा शोध आंतरविद्याशाखीय अभ्यासातून घेतला जातो. त्यामुळे आंतरविद्याशाखांत समन्वय असणे महत्त्वाचे ठरले आहे. साहित्याचा इतर शास्त्रांशी परस्पर संबंध कसा आहे, ते पाहू साहित्य आणि इतिहास साहित्य आणि इतिहास यांचा दोन प्रकारचा अनुबंध असतो. एक म्हणजे साहित्याचा इतिहासाशी संबंध ऐतिहासिक, पौराणिक कथावस्तूशी असतो, ऐतिहासिक, पौराणिक अशा घटना, प्रसंगांच्या अनुषंगाने कलाकृती निर्माण केली जाते. म्हणून इतिहासाचा विविध संदर्भात अभ्यास केला जातो. भूतकाळातील अभ...

 मराठी भाषेत संशोधनाची संकल्पना नवीन नाही. मराठी वाङ्मयाच्या अगदी प्रथमावस्थेमध्येच संशोधन संकल्पनेची मुळे दिसून येतात. 'लीळाचरित्रा'ची रचनाच संशोधनातून झाली आहे, असे म्हणता येईल. प्रत्येक लीळा खरी आहे की खोटी आहे, हे पडताळून पाहिले गेले. ही पाहण्याची प्रक्रिया संशोधनाचीच होती. अशा संशोधन संकल्पनेचा अर्थ, संशोधन संकल्पनेची व्याप्ती, संशोधनाची व्याख्या आणि संशोधनशास्त्राची परिसंकल्पना या घटकामध्ये आपल्याला समजून घ्यायची आहे. कोणत्याही उपयुक्त शास्त्राची किंवा विचाराच्या अभ्यासाची सुरूवात त्या शास्त्राची संकल्पना समजावून घेण्यापासून होते. संशोधन हे शुध्द वैचारिक शास्त्र आहे. म्हणून संशोधनाची संकल्पना समजून घेण्यापासून संशोधन शास्त्राचे स्वरूप, त्या शास्त्राची मांडणी पाहणे शास्त्रशुध्द अभ्यासाच्यादृष्टीने आवश्यक असते, ते येथे पाहु . संशोधन संकल्पना संशोधन म्हणजे काय आणि संशोधनाचा अर्थ व कार्य पाहण्यापूर्वी आपण संशोधन या शब्दाचा अर्थ आणि संशोधन ही संज्ञा-संकल्पना प्रथम समजून घेऊ. संशोधन या शब्दाची व्युत्पत्ती से + शोधन संशोधन अशी आहे. संशोधन म्हणजे शोध घेणे, काळजीपूर्वक तपासणे, सत्...